Ператуць (Рудзіца) — рака ў Дзяржынскім і Ўзьдзенскім раёнах Менскай вобласьці, правы прыток ракі Ўса (верхні прыток Нёмана). Даўжыня 44 км. Плошча вадазбору 344 км2. Сярэднегадовы расход вады ў вусьці 2,2 м3/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,8 ‰.

Ператуць пачынаецца за 1,4 км на паўночны захад ад вёскі Лучыцы Дзяржынскага раёну, цячэ празь невялікія лясныя масівы па паўднёвых схілах Менскага ўзвышша, мястэчка Негарэлае, упадае ў Вусу на поўдзень ад вёскі Кухтычы Ўзьдзенскага раёну.

НІШЧА (рус. НИЩА)

Рэчка Нішча працякае ў Себежскім раёне Пскоўскай вобласьці Рассеі і Расонскім раёне Віцебскай вобласьці Беларусі. Правы прыток ракі Дрыса (басэйн Западнай Дзвіны). Даўжыня 85 кілямэтраў, з каторых 68 - па тэрыторыі Беларусі. Плошча вадазбору 1380 км². Сярэднегадавы расход выды ў вусьці 9,7 м³/с. Сярэдні ўхіл воднай паверхні 0,3‰.

Рака выцякае з возера Нішча (Расея), працякаючы па Полацкай нізіне. Вусьце ў кілямэтры заходней ад вёскі Кульнёва. Асноўныя прытокі: Чарапяціца, Люці, Вельніца (левыя), Ахонка і ручай Галавач (правыя). Даліна ў асноўным трапецыпадобная шырынёй 100-200 мэтраў. Пойма часьцей двухбаковая, чаргуецца па берагам, у сярэднім і ніжнім цячэньні часова адсутнічае. Рэчышча зьвілістае шырынёй 25-30 мэтраў, у ніжнім цячэньні рэчка зарэгуляваная Клясціцкім вадасховішчам. Найвысшы ўзровень паводкі напрыканцы першай дэкады красавіка, сярэдняя вышыня над узроўнем у межань 3 мэтры, найбольш з зарэгістраваных - 5,1 мэтра. Рака замярзае ў сярэдзіне сьнежня, крыгалом пачынаецца ў першай дэкадзе красавіка. 

Мнюта - река в Глубокском и Шарковщинском районах Витебской области, правый приток реки Дисна (бассейн Западной Двины). Длина - 41 км. Площадь водосбора - 873 км². Среднегодовой расход воды в устье 5,6 м³/с. Средний наклон водной поверхности 1,1 ‰. Приток - река Лучайка.

Вытекает из озера Плисса около деревни Плисса Глубокского района, течет в пределах Свентянской гряды и юго-западной части Полоцкой низменности через озера Мнюта и Велец. Устье находится восточней деревни Жуки-Ложные Шарковщинского района. Долина чашеподобная, шириной 200 - 400 м. Пойма прерывистая, узкая. Ширина русла от 15 до 30 м.

Мнюта — рака ў Глыбоцкім і Шаркоўшчынскім раёнах Віцебскай вобласьці, правы прыток ракі Дзісна (басэйн Заходняй Дзьвіны). Даўжыня - 41 км. Плошча вадазбору - 873 км². Сярэднегадовы расход вады ў вусьці - 5,6 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 1,1 ‰. Прыток - рака Лучайка.

Выцякае з возера Пліса каля вёскі Пліса Глыбоцкага раёну, цячэ ў межах Сьвянцянскіх градаў і паўднёва-заходняй часткі Полацкай нізіны праз азёры Мнюта і Вялец, вусьце знаходзіцца на ўсходе вёскі Жукі-Ілжывыя Шаркоўшчынскага раёну. Даліна скрынкападобная, шырынёй 200 - 400 м. Абалона перарывістая, вузкая, месцамі чаргуецца па берагах. Шырыня рэчышча ад 15 да 30 м.

Клява працякае ў Бялыніцкім і Бярэзінскім раёнах Магілёўскай і Менскай абласьцёў, з'яўляецца левым прытокам ракі Бярэзіна (басэйн ракі Днепр). Даўжыня складае 80 кілямэтраў, плошча вадазбору 498 м2. Сярэднегадавы расход вады ў вусьці 3 м3/с, сярэдні нахіл воднай паверхні 0,5‰.

Сха - река в Борисовском районе Минской области, левый приток Березины (бассейн Днепра). Длина 80 км. Площадь водосбора 577 км². Среднегодовой расход воды в устье 3,9 м³/с. Средний наклон водной поверхности 0,5 ‰. Основные притоки: Глиница, Бродня (правые), Неманица (левый). 

Начинается за 0,5 км на восток от деревни Михайлово, устье в городе Борисов. Река течет по Верхнеберезинской равнине. Замерзает в середине-конце декабря, вскрытие - в конце марта.

Долина, до впадения реки Глиница, невыразительная, ниже - чашеподобная, шириной 0,3-0,4 км, местами 1-2 км. Склоны пологие и умеренно крутые (высота 15-20 м), порезанные оврагами и долинами притоков. Характерные многочисленные выходы грунтовых вод. Пойма двухсторонняя, изредка чередуется по берегам или отсутствует; ширина ее в верховье около 0,1 км, в месте впадения Неманицы 0,9 км, в низовье сливается с долиной Березины. Поверхность ровная, местами заболоченная и пересеченная мелиоративными каналами. В половодье затопляется на глубину 0,3-0,5 м сроком до 5-10 дней. Русло от истока канализовано на протяжении 12,5 км, ниже сильно извилистое, шириной 6-12 м. 

Сха - рака ў Барысаўскім раёне Менскай вобласьці, левы прыток Бярэзіны (басэйн Дняпра). Даўжыня 80 км. Плошча вадазбору 577 км². Сярэднегадовы расход вады ў вусьці 3,9 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,5 ‰. Асноўныя прытокі: Глініца, Бродня (правыя), Неманіца (левы).

Пачынаецца за 0,5 км на ўсход ад вёскі Міхайлава, вусьце ў горадзе Барысаў. Рака цячэ па Верхнебярэзінскай раўніне. Замярзае ў сярэдзіне-канцы сьнежня, крыгалом - у канцы сакавіка. 

Даліна, да ўпадзеньня ракі Глініца, невыразная, ніжэй - скрынкападобная, шырынёй 0,3-0,4 км, месцамі 1-2 км. Схілы спадзістыя і ўмерана стромкія (вышыня 15-20 м), парэзаныя ярамі і далінамі прытокаў. Характэрныя шматлікія выхады грунтавых водаў. Абалона двухбаковая, зрэдку чаргуецца па берагах або адсутнічае; шырыня яе ў вярхоўі каля 0,1 км, у месцы ўпадзеньня Неманіцы 0,9 км, у нізоўі зьліваецца з далінай Бярэзіны. Паверхня роўная, месцамі забалочаная і перасечаная мэліярацыйнымі каналамі. Рэчышча ад вытоку на працягу 12,5 км каналізаванае, ніжэй моцназьвілістае, шырынёй 6-12 м.

РОВАРПАХОД ПА НАЛІБОЦКАЙ ПУШЧЫ

Калі: 9 - 10 жніўня 2003 год

Маршрут: Стоўбцы - Дзераўнае - Налібокі - воз.Кромань - Стоўбцы

9 - 10 жніўня я і Міша паехалі на равэрах да возера Кромань, што ў налібоцкай пушчы. Ехалі на электрацягніку да Стоўбцаў, а потым на роварах. Ехалі праз Дзераўнае і Налібокі да возера і так сама вярталіся назад да Стоўбцаў.

Отчет вело-похода в Налибоцкую пущу

Дата: 9 - 10 августа 2003 года

Маршрут: Столбцы - Деревное - Налибоки - оз. Кромань - Столбцы

9 - 10 августа мы поехали на велосипедах к озеру Кромань, которое в Налибоцкой пуще. Ехали на электричке до Столбцов, а потом на велосипедах. Ехали через Деревное, Налибоки до озера и так же обратно в Столбцы.

Справаздача воднага пахода па рацэ Нішча

Калі: 1 – 5 траўня 2008 года

Маршут: воз. Чарэпіцкае, воз. Валькаўское, воз. Чарэпта, р. Чарапяціца, в. Юховічы, в. Ходаны, в. Сасновы Бор, м. Клясьціцы, с. Сакалішча, р. Дрыса; Рассонскі раён, Віцебская вобласьць.

01.05.2008 – чацвер

Месцам старта быў вызначаны мыс на возеры Чарэпіцкім, дзе на мапе адметка узроўня паверхні вады 138,9 м. Аднак згрузіліся, не даехаўшы паўкілямэтры, на суседнім (заходнім) мысочку на добрай, падрыхтаванай турыстычнай стаянцы. Зьбіраючы байдаркі – прыгатавалі абед і апасьля 14 гадзін вышлі на ваду, а дакладней у 14:50 усе экіпажы рванулі наперад.