Частка I
З 25 па 28 жніўня 2017 г. адбыўся 1-й тэматычны паход-экспедыцыя па гарах, азёрах і лясах прыгарадаў Гародні − у раёне прыпыначных пунктаў чыгуначнага шляху напрамку Гародня-Парэчча (Багушоўка і Рыбніца). Гэтыя станцыі знаходзяцца адпаведна ў 15 і 25 км ад горада Гародня (Схемы 1 i 2). Мэта дадзенага падарожжа − збор і падрыхтоўка матэрыялаў для напісання чарговай кнігі «Горныя вяршыні Гродзенскай і Мінскай абласцей». У дадзеным мерапрыемстве ўдзельнічала 2 чалавекі: Святаслаў Сцёпiн ды сціплы аўтар гэтай справаздачы. У выніку праведзенага падарожжа былі наведаны, агледжаны і апісаны 2 вяршыні, размешчаныя ў непасрэднай блізкасці ад горада Гародня: горы Высокая і Крывая.
Гара Высокая, 151.7 м, размешчана ў Гродзенскім раёне, на тэрыторыі Гожскага сельсавета. Вяршыня гары знаходзіцца ў 1.7 км на паўднёвы ўсход ад вёскі Буднікі, у 1.9 км на поўнач ад вёскі Камяністая, у 3.6 км на поўдзень ад вёскі Верхаполье і ў 3.6 км на захадзе ад чыгункі Гародня-Парэчча. Гара размешчана ў густым лесе, у паўночнай частцы ўрочышча Гожа і паўднёвай частцы ўрочышча Лясніцтва. На яе вяршыні знаходзіцца глыбокі перадвяршынны роў трохкутнай формы і характэрны геадэзічны бетонны слупок. Каардынаты: 53о 48,414' N, 23o 57,649' E (Фота 1).
Пасля наведвання гары Высокай, наш далейшы шлях пралягаў на ўсход − да гары Крывой (Схема 3). Нечаканай і даволі працаёмкай перашкодай на гэтым шляху стала пераправа праз рэчку Чарнуха (Фота 2).
 
Схемы 1 i 2 – Маршрут падарожжа ў прыгарадах Гароднi
Фота 1 – Гара Высокая, 151.7 м
Фота 2 – Пераправа праз рэчку Чарнуха
Гара Крывая, 128.0 м размешчана ў Гродзенскім раёне, на тэрыторыі Гожскага сельсавета. Вяршыня гары знаходзіцца ў 2.9 км на паўночны ўсход ад вёскі Камяністая, у 4.1 км на паўднёвы ўсход ад вёскі Буднікі і ў 1.1 км на захад ад чыгункі Гародня-Парэчча. Гара размешчана ў густым лесе. Праз вяршыню праходзіць прасека, якая ідзе з поўначы на поўдзень і вядзе на высечку. Геадэзічнай адзнакі вышыні на вяршыні няма. Каардынаты вяршыні: 53о 48,288' N, 23o 59,746' E (Схема 3, Фота 3).
Схема 3 – Месца знаходжання гары Крывой
Фота 3 – Гара Крывая, 128.0 м
Геадэзічная адзнака вышыні 121.9 м, пазначаная на мапе на 1 км на поўнач ад гары Крывой, на мясцовасці не была выяўлена. Наш начлег быў арганізаваны на цудоўнай стаянцы на возеры Чортава (Схема 2, Фота 4 і 5).
 
Фота 4 i 5 – Чортава возера і абсталяваная стаянка на ім
На ўсходнім, стромкім беразе Чортава возера, маецца геадэзічная адметка вышыні 148.4 м (Фота 6). Гэта возера, размешчанае недалёка ад абласнога цэнтра – горада Гародня, тым не менш, тоіць у сабе не мала таямніц і загадак. Іх дыяпазон распасціраецца ад аналага Лох-Несскага дыназаўра да Напалеонаўскіх скарбаў (глядзіце: http://grodno.greenbelarus.info).
Фота 6 – Геадэзічная адметка вышыні 148.4 м на ўсходнім беразе Чортава возера
Завяршэннем 1-га пахода-экспедыцыі стала наведванне геадэзічнай адметкі вышыні 136.1 м, размешчанай ля паўднёвай ваколіцы вёскі Рыбніца (Фота 7-9).
Фота 7 – Геадэзічная адзнака вышыні 136.1 м
Фота 8 – Паўднёвая аколіца вёскі Рыбніца
Фота 9 – Прыпыначны пункт Рыбніца
Фота 10 – Кот – жыхар вёскі Рыбніца
Фота 11 – Тэматычная аб'ява на прыпыначным пункце... Дзе знаходзіцца Гожскі палігон – ніхто не ведае. На карце ён не пазначаны. У гэтым падарожжы мы на яго не патрапілі (глядзіце: http://www.belpohod.info)!
Частка II
2-я тэматычная паход-экспедыцыя, ужо па прыгарадных ваколіцах горада Віцебска, адбылася з 08 па 10 верасня 2017 г. (Схема 4). Мэтай гэтага паходу было вывучэнне гары Лысай, звесткі пра якую намі атрыманы зусім нядаўна. Таму яна так і не ўвайшла ў нашу папярэднюю кнігу "Горныя вяршыні Віцебскай вобласці" (глядзіце: http://www.belpohod.info/...).
У дадзеным мерапрыемстве ўдзельнічала ўжо 3 чалавекі. Дадаўся Ігар Касабуцкі (глядзіце: http://www.belpohod.info/...). Ад чыгуначнай станцыі Лётцы наш шлях ішоў да возера Шевiно (Фота 12-14, Схема 4).
Схема 4 – Месца знаходжання гары Лысай (на паўднёвым захадзе ад возера Шэвiно)
Фота 11 – Чыгуначная станцыя Лётцы
Фота 12 – Кот – жыхар чыгуначнай станцыі Лётцы
Фота 13 – Возера Шэвiна
 
Фота 14 i 15 – Рака Шэвiнка з маста
Гара Лысая, 140.0 м размешчана ў Віцебскай вобласці, Віцебскім раёне, на тэрыторыі Летчанскага сельсавету. Вяршыня гары знаходзіцца ў 0.9 км на поўдзень ад вёскі Шэвiно, у 2.1 км на паўночны ўсход ад вёскі Лукі, у 2.4 км на паўночны-паўночны захад ад вёскі Прыдзвінне і ў 2.6 км на ўсход ад вёскі Малыя Трубачы, практычна на паўднёвай абочыне грунтавай дарогі, якая злучае вёскі Шэвіна і Лукі. Гара ўяўляе сабой шырокую паляну, зарослую па перыметры дрэвамі і кустамі. Вяршыня гары Лысай узвышаецца над зрэзам вады возера Шэвiна (123.0 м) прыблізна на 17 м. Паляна на вяршыні гары Лысай выкарыстоўваецца Віцебскімі матацыклістамі-байкерамі для сваіх прафесійных сустрэч. Геадэзічнай адзнакі вышыні на вяршыні няма (Фота 16). Каардынаты: 55° 11,186΄ N, 29° 55,790΄ E.
Фота 16 – Паляна на вяршыні гары Лысай
У далейшым наш шлях пралягаў да безназоўнай вяршыні 139.5 м (Схема 4, Фота 17, каардынаты: 55° 10,461΄ N, 29° 56,249΄ E). Гэтая геадэзічная адметка знаходзіцца ў цэнтры так званага Летчанскага трыкутніка (глядзіце: http://vicebskreg.by/rus/новости/общество/186/) – беларускага аналага знакамітага Бярмудскага трыкутніка. Існуюць жудасныя легенды, што ў гэтым месцы знікаюць людзі, асабліва маладыя жанчыны і дзяўчаты... Дзякуй Богу, мы не належым да гэтай небяспечнай катэгорыі насельніцтва, так што наведванне трохкутніка для нас прайшло зусім бяспечна!
Фота 17 – Геадэзічная адметка 139.5 м ў цэнтры Летчанскага трохкутніка
Фота 18 – Возера Белае
Фота 19 – Вёска Навасёлкi
Фота 20 – Біялагічны заказнік «Прыдзвінне»
Фота 21 – Былы дом адпачынку завода «Маналіт» – «Верасы» – зараз чыйсьці дваранскi маёнтак ...
Фота 22 – Шляхецкі кот – насельнік маёнтка Верасы
Абследаванне наваколля возера Лётцы і вёскі Вялікія Лётцы паказала, што геадэзічныя адметкі вышынь, пазначаныя на карце як 162.8 м і 163.8 м на мясцовасці не захаваліся (Фота 23). Хутар Жукоўская Слабада таксама не захаваўся!
Фота 23 – Месца, дзе калісьці быў хутар Жукоўская Слабада і адзнака 163.8 м
Фота 24 – Возера Лётцы
Фота 25 – Сціплы палявы сняданак пад мастом праз раку Ужнiца
Фота 26 – Чыгуначны мост праз раку Ужнiца
Схема 5 – Працяг вандроўкі ў ваколіцах Віцебска
Наш далейшы маршрут пралягаў пераважна па дарогах (Схема 5). Начлег быў арганізаваны на беразе магутнай ракі Заходняя Дзвіна (Фота 27-29).
Фота 27 – Начлег на беразе ракі Заходняя Дзвіна
 
Фота 28 i 29 – Рака Заходняя Дзвіна
Фота 30 – Пешаходны мост праз раку Язвiнка
Фота 31 – Геадэзічная адметка 149.9 м (каардынаты: 55° 13,135΄ N, 29° 52,620΄ E)
 
Фота 32 i 33 – Пераадоленне меліярацыйнага канала па мосце з саламянага валка
Фота 34 – Геадэзічная адметка 151.0 м (каардынаты: 55° 14,231΄ N, 29° 51,146΄ E)
Фота 35 – Чыгуначная станцыя Краева
Фота 36 – Кот без ботаў са станцыі Краева
З мэтай эканоміі часу і сваіх слабых фізічных сіл, мы ад станцыі Краева (Фота 35) пад'ехалі на дызель-цягніку эканом-класа ў бок горада Віцебска – да станцыі Княжыцы (Фота 37).
Фота 37 – Чыгуначная станцыя Княжыцы
Схема 6 – Завяршальная частка падарожжа
Фота 38 – Новы мост праз раку Заходняя Дзвіна. У 2006 г. ён паваліўся пры будаўніцтве (глядзіце: https://news.tut.by/society/79828.html).
Фота 39 – Рака Заходняя Дзвіна
Фота 40 – Геадэзічная адметка 177.8 м (каардынаты: 55° 08,019΄ N, 30° 03,458΄ E) каля вёскі Рудакі
Фота 41– Геадэзічная адметка 177.3 м (каардынаты: 55° 09,350΄ N, 30° 05,545΄ E) каля шашы Віцебск – Лепель. Канец падарожжа ...
Фота 42 – Тыповая віцебская котка – жах мышэй, пацукоў, кратоў і хамякоў!
Яўген Дзiкусар, сябр БГТ i БАЖ | 
